" گروه توراکس شهید بهشتی"
تاریخچه :
فعالیت در زمینه جراحی توراکس در دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در سال 1363 با انتقال دکتر فرخ سعیدی از بیمارستان هفت تیر به بیمارستان شهید مدرس آغاز گشت. دکتر ایرج فاضل وزیر وقت بهداری طی حکمی ایشان را به عنوان مدیر گروه جراحی عمومی دانشگاه و رئیس بخش جراحی بیمارستان شهید مدرس معرفی کرد. این حکم نه تنها باعث تحولی مهم در آموزش جراحی عمومی در این بیمارستان شد بلکه منجر به ظهور فعالیت های آموزشی و درمانی در رشته جراحی توراکس در دانشگاه شهید بهشتی شد. تا آن موقع هیچ فرد متخصص جراحی توراکس در هیچکدام از بیمارستان های متعدد وابسته به دانشگاه شهید بهشتی فعالیت نمی کرد. وضعیت کل کشور هم بهتر از این نبود. تنها مراکزی که در کشور بخش جراحی توراکس داشتند، یکی در دانشگاه علوم پزشکی تهران بود و دیگری در دانشگاه علوم پزشکی تبریز. در این دو بخش نیز فعالیت ها غیر مستقیم و نیز به صورت مشترک با جراحان قلب بود. بعد از ورود دکتر فرخ سعیدی بخش جراحی توراکس بیمارستان شهید مدرس از طریق معاونت آموزشی وزارت بهداشت تاییدیه رسمی برای آموزش دستیاران فوق تخصصی در رشته جراحی قفسه صدری(توراکس) گرفت. اولین دستیار فوق تخصص این رشته دکتر عزیزاله عباسی دزفولی بود که در بهمن ماه 1366 بلافاصله بعد از قبولی در امتحان بورد جراحی عمومی، شروع به کار کرد. تا سال 1375 بیشتر فعالیت های درمانی و آموزشی توراکس دانشگاه شهید بهشتی در بیمارستان شهید مدرس و تحت ریاست دکتر فرخ سعیدی متمرکز بود. شاگردان چندی در این سالها در این بخش دوره فوق تخصصی توراکس گذراندند از جمله دکتر پرویز فلاح، دکتر منوچهر آقاجان زاده، دکتر نورالدین پیر موذن و...
بعد از سال 1372-1373 دکتر عزیزاله عباسی یک دوره یک ساله فلوشیپی را در دانشگاه هاروارد بیمارستان عمومی ماساچوست تحت نظر دکتر Hermic C Grillo گذراند و در زمینه جراحی نای و نیز روش های روز جراحی توراکس آشنایی پیدا کرد و پس از مراجعت به عنوان معاون دکتر فرخ سعیدی، مسئول آموزش دستیاران فوق تخصصی جراحی توراکس در بیمارستان شهید مدرس شد. دکتر عزیزاله عباسی دزفولی بخصوص در زمینه جراحی نای آموزش های بسیار خوب از دکتر گریلو دیده بود. در اواخر دهه 60 به علت توسعه بخش های مراقبت ویژه در سرتاسر کشور و استفاده روز افزون از ونتیلاتور، بعضی از بیماران دچار تنگی های بعد از لوله گذاری نای می شدند و نیاز به انجام جراحی روی نای داشتند. چون هیچکدام از جراحان کشور آشنایی و تجربه موثری در این زمینه نداشتند این بیماران دچار ضایعات شدیدی می شدند، نظیر محکوم شدن به تحمل مادام العمر لوله تراکئوستومی و یا حتی مرگ در اثر خفگی. بعضی از این بیماران نیز جانبازان جنگ تحمیلی بودند. لذا به پیشنهاد و حمایت دکتر فرخ سعیدی این دوره یک ساله در بخش جراحی توراکس دانشگاه هاروارد و تحت نظر دکتر گریلو انجام شد.
دکتر گریلو به عنوان آغازگر و مهمترین فرد در زمینه جراحی تراشه در جهان و در کشور آمریکا بوده است و در آن سالها این رشته به تازگی و به همت ایشان در آمریکا توسعه پیدا کرده بود. در سال 1373 بعد از بازگشت، دکتر عزیزاله عباسی اولین جراحی های رزکسیون تنگی های بعد از لوله گذاری را در بیمارستان شهید مدرس شروع کرد. همچنین ایشان روش های کاربردی استفاده از برونکوسکوپ فیبروپتیک وری ژید را در عمل های جراحی بیماران ریه و قفسه صدری مرسوم کرد تا آنموقع استفاده از برونکوسکوپی فیبروپتیک توسط جراحان توراکس در ایران معمول نبود.
بیمارستان دکتر مسیح دانشوری که قبلا یک آسایشگاه بیماران سلی بوده است، از سال 1364تحت اداره دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی قرار گرفت. با انتقال دکتر محمد رضا مسجدی به این بیمارستان فعالیت های بخش داخلی ریه به سمت مدرن شدن و آموزشی شدن پیش رفت. دکتر محمدرضا مسجدی با تلاش های پیگیر توانست تعدادی متخصص ریه، پاتولوژی و رادیولوژی را به این بیمارستان جذب کند. اکثر آنها افرادی علاقمند در زمینه آموزش و کار در زمینه های مختلف بیماری های ریه بودند و کم کم یک مرکز جامع ریوی شکل گرفت. با انتقال دکتر علی اکبر ولایتی از دانشگاه تهران به این مرکز در سال 1376 یک هسته مدیریتی قوی و علاقه مند به توسعه در تمام زمینه های درمان و آموزش و تحقیقات بیماریهای ریوی درست شد. بخش جراحی توراکس در این بیمارستان در اوائل دهه 70 شکل گرفت. در ابتدا دکتر محمدبهگام شادمهر که بورد تخصصی جراحی عمومی را در سال1372 با موفقیت گذرانده بود بنا به درخواست دکتر مسجدی و ریاست وقت دانشگاه دکتر سید محمود طباطبایی در بخش جراحی قدیمی مرکز کار خود را شروع کرد. دکنر محمد بهگام شادمهر علاقه مند به گذراندن دوره فوق تخصصی جراحی توراکس تحت نظر دکتر فرخ سعیدی بود لذا ایشان با موافقت دکتر فرخ سعیدی در همان بخش جراحی عمومی مسیح دانشوری دوره فوق تخصصی خود را شروع کردند و اعمال جراحی توراکس را با حضور متناوب دکتر فرخ سعیدی و دکتر عزیزاله عباسی دزفولی انجام می دادند. دکتر محمد بهگام شادمهر با توانایی و استعداد فردی و مدیریتی قوی توانست هسته تشکیل بخش جراحی توراکس را در این بیمارستان بوجود آورد و با انتقال دکتر عزیزاله عباسی از بیمارستان شهید مدرس به بیمارستان مسیح دانشوری در سال 1376 و بازنشسته شدن دکتر فرخ سعیدی در سال 1378 در عمل بخش جراحی بیمارستان مسیح دانشوری مرکز اصلی گروه جراحی توراکس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی شد و دستیاران فوق تخصصی توراکس نیز بعد از آن در این بیمارستان دوره آموزشی خود را انجام داده اند.
تا چند سال فعالیت های جراحی توراکس در بیمارستان شهید مدرس کم و بیش ادامه یافت. بعد از جابجایی دکتر عباسی از بیمارستان شهید مدرس به بیمارستان مسیح دانشوری، دکتر نورالدین پیرموذن مسئولیت اعمال جراحی توراکس را در بیمارستان شهید مدرس داشت. وی نیز از شاگردان دکتر فرخ سعیدی بود و یک دوره نیز در بیمارستان عمومی ماساچوست از دانشگاه هاروارد آمریکا گذرانده بود لذا بخوبی می توانست از عهده این کار برآید ولی چون ایشان نماینده مجلس بود خیلی از وقت خود را صرف کارهای سیاسی می کرد و سرانجام نیز به آمریکا مهاجرت کرد. بعد از دکتر پیرموذن، دکتر مجتبی جواهرزاده برای مدیریت اعمال جراحی توراکس از بیمارستان مسیح دانشوری به بیمارستان مدرس منتقل شد و تا سالهای اخیر اعمال جراحی توراکس به تعداد کم تحت نظر ایشان در این بیمارستان انجام می شده است ولی کارهای آموزشی و پژوهشی و نیز فعالیت های عمده درمانی در گروه جراحی توراکس در بیمارستان مسیح دانشوری متمرکز بوده است. دکتر فرخ سعیدی علیرغم بازنشستگی و کهولت تا همین اواخر سعی داشته که فعالیت های خود را کم و بیش در بیمارستان مدرس ارائه دهد.
دکتر عزیزاله عباسی دزفولی در سال 1376 طی حکمی به عنوان رئیس بخش جراحی بیمارستان مسیح دانشوری منصوب شد و با کمک ایشان و دکتر محمدبهگام شادمهر هسته یک بخش جراحی توراکس تمام عیار تشکیل شد. بزودی چند متخصص جراحی و فارغ التحصیل بورد جراحی توراکس نیز به ایشان پیوستند از جمله دکتر مهرداد عرب، دکتر مجتبی جواهرزاده و دکتر ساویز پژهان. پیرو تمرکز متخصصین در زمینه های مختلف بیماریهای ریوی و نیز علوم آزمایشگاهی، پاتولوژی، عفونی و رادیولوژی، زمینه مناسبی برای ایجاد و توسعه گروه جراحی توراکس در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ایجاد شد. بعد از آن افراد جدیدتری نیز به گروه پیوستند که با توان و انرژی بیشتر نقش مهمی ایفا کرده اند از جمله: دکتر ابوالقاسم دانشور کاخکی، دکتر کامبیز شیخی، دکتر سیدرضا ثاقبی و دکتر فرحناز صادق بیگی.
علاوه بر تحولات فوق چند موضوع نیز در توسعه بخش و ایجاد یک مرکز ارجاعی بیماران توراکس از سرتاسر کشور اثرگذار بوده اند.
1- فعالیت های متمرکز دکتر عباسی در زمینه جراحی تنگی های تراشه باعث شده است که این مرکز به عنوان مرکز ارجاع عمده بیماران مبتلا به تنگی های تراشه و سایر ضایعات تراشه از سرتاسر کشور بشود.
2- شروع پیوند ریه در این بیمارستان در سال 1383 و تشکیل تیم پیوند ریه بطوریکه این بیمارستان مرکز اصلی و تا حدی منحصر به فرد در زمینه پیوند ریه در کشور شده است و بیش از یکصد پیوند ریه در عرض ده سال گذشته در این مرکز انجام شده است.
3- فعالیت های شبانه روزی دکتر ضرغام حسین احمدی جراح قلب نه تنها منجر به انجام بیش از 200 مورد پیوند قلب در این مرکز شده است بلکه در توسعه پیوند ریه و نیز انجام اعمالی که همزمان باید تیم جراحی قلب و جراحی توراکس با هم کار کنند بسیار موثر بوده است. قابل ذکر اینکه تا به حال انجام پیوند قلب در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی منحصر به بیمارستان مسیح دانشوری بوده است.
4- تیم بیهوشی که در طی این سالها شکل گرفت همزمان بر روی جراحی های توراکس، قلب، اکمو، پیوند ریه و پیوند قلب فعالیت کرده و تجربه علمی-عملی منحصر به فردی بدست آمده است که در کشور سابقه نداشته است افراد این تیم در حال حاضر عبارتند از: دکتر بهروز فرزانگان، دکتر علیرضا جهانگیری فرد، دکتر علی خلیلی، دکتر لیدا فدائی زاده، دکتر طاهره پارسا و دکتر علیرضا سلیمی.
|
|